Gotovo da nema osobe koja se nikada u životu nije požalila na bolove u vratu, kičmi, kolenu… Razlog tome su uglavnom reumatske bolesti, koje posle respiratornih tegoba i kardiovaskularnih oboljenja muče najveći broj građana. U većini slučajeva reč je o tegobama koje se svrstavaju u grupu takozvanog vanzglobnog reumatizama, a u vezi su sa oboljenjima ili povredama mekih struktura to jest tetiva, tetivnih ovojnica, ligamenata, bursi (sluznih kesa)…
Najčešće se javljaju kao rezultat hroničnih upala, ponavljanih manjih povreda, stalnih opterećenja zglobova i mišića, a praćene su bolom, ukočenošću i ograničenjem pokreta. Završavaju se stvaranjem takozvanih kalcifikata na obolelim mestima koji su otporni na klasične fizikalne terapije. Ako se ne leči problem, osoba može s vremenom da postane nesposobna da ide na posao i obavlja svakodnevne aktivnosti.
Teniski lakat je bolno stanje u području lakta koje nastaje zbog oštećenja tetiva mišića koji ispružaju šaku i prste. Ti mišići su smešteni na spoljašnjoj strani podlaktice i spojeni su tetivom na donji spoljni deo nadlakatne kosti koji se zove lateralni epikondil. Na tom hvatištu tetiva nastaju degenerativne i upalne promene koje uzrokuju teniski lakat (lateralni epikondilitis).
Uzroci takvih oštećenja tetive najčešće su hronični nadražaji zbog učestalih i ponovljenih pokreta ruke vezanih uz određena zanimanja ili sport. Uzrok takođe može biti i jednokratna trauma, npr kod nošenja vrlo teškog tereta. Tako se teniski lakat najčešće viđa kao profesionalna bolest kod vodoinstalatera, farbara, stolara, baštovana, osoba koje rade na kompjuteru, daktilografa, nekih muzičara, npr violinista, dakle kod osoba sa učestalom upotrebom mišića podlaktice. Takođe se susreće kod tenisera i smatra se da oko 30% tenisera u određeno vreme svoje karijere razvije teniski lakat. Zahvata podjednako muškarce i žene i u 75% slučajeva se javlja na dominantnoj ruci (desna kod dešnjaka).
Simptomi teniskog lakta
– Bol na spoljnoj strani podlaktice ispod zgloba lakta, koja se ponekad širi niz ruku do šake.
– Bol je uzrokovana savijanjem, podizanjem ruke ili zahvatanjem i držanjem laganih predmeta čak kao što je šoljica kafe.
– Bol obično započinje postepeno i kasnije postaje sve jača. Zavisno o težini oštećenja, bol može biti blaga i javiti se neko vreme nakon aktivnosti; može trajati za vreme aktivnosti i pojačavati se; ili može biti konstantna i jaka tako da onemogućava aktivnost.
– Osetljivost na dodir u području lakta.
– Podlakticu je ponekad teško u potpunosti ispraviti.
– Teniski lakat retko uzrokuje oticanje zgloba, zato u tom slučaju treba posumnjati na neko drugo stanje kao što su artritis ili giht.
Teniski lakat treba razlikovati od tzv. Golf lakta ili medijalnog epikondilitis, u kojem dolazi do oštećenja tetiva mišića koji se nalaze na unutrašnjoj strani podlaktice i koji su zaduženi za savijanje šake i prstiju. Hvatište njihove tetive se nalazi na unutrašnjoj strani nadlakatne kosti (medijalni epikondil). To stanje je znatno ređe, a za razliku od teniskog lakta bolovi se javljaju na unutrašnjoj strani lakta.
Dijagnoza ovih bolnih stanja se postavlja na osnovu lekarskog pregleda i utvrđivanja bolnih mesta na zglobu lakta, kao i na osnovu podataka o zanimanju i sportskim aktivnostima bolesnika. Radiografski nalaz zgloba lakta je najčešće uredan.
Lečenje je potrebno započeti što pre. Dok traju bolovi važan je odmor i pošteda od radnih i sportskih aktivnosti. Primenjuju se ledene obloge i lekovi za suzbijanje bolova i upale. Na zahvaćenoj ruci može se nositi tzv. ortoza, koja ručni zglob drži u takvom položaju da je zahvaćena tetiva u laktu oslobođena napetosti, a prsti i lakat su potpuno pokretni. U težim slučajima se mogu kratkotrajno primeniti injekcije kortikosteroida na samom mestu upale.
Kada se smanji bol, treba započeti sa vežbama istezanja i jačanja zahvaćenih mišića, koje treba nastaviti i kada prestane bol uz postepeno pojačavanje fizičkih aktivnosti. Za suzbijanje upale kod teniskog lakta koristi se i fizikalna terapija: elektroterapija, magnetoterapija, ultrazvuk, a posebno efikasna je zvučni šok talas terapija (ESWT) koja zauzima posebno važno mesto u našoj ordinaciji. Lečenje može trajati nedeljama, a ponekad i mesecima. Ako se nakon dužeg lečenja ne postignu zadovoljavajući rezultati ili ako se bolne epizode ponavljaju, primenjuje se hirurško lečenje kojim se odstranjuje oštećeno tkivo na mišićno-tetivnim strukturama.
I kod teniskog lakta važne su mere prevencije kako bi se sprečile ponovne epizode. Ako se aktivnosti koje su dovele do teniskog lakta moraju odvijati, potrebno je barem 5 do 10 minuta “zagrejati” ruku blagim pokretima i istezanjem pre započinjanja aktivnosti. Takođe je potrebno često odmarati ruku. Redovno treba sprovoditi vežbe istezanja i jačanja mišića.
